EPS là gì? Ý nghĩa và công thức tính EPS trong chứng khoán – Finhay

Estimated read time 13 min read
Trong lĩnh vực tài chính, nhà đầu tư sẽ gặp nhiều chỉ số quan trọng, giúp bạn theo dõi, đánh giá thị trường hiệu quả. EPS là chỉ số thường gặp trong chứng khoán nhưng khá ít người hiểu rõ về chỉ số này Trong bài viết dưới đây, Finhay sẽ cùng bạn tìm hiểu chỉ số EPS là gì, ý nghĩa, công thức tính và cách sử dụng EPS trong chứng khoán.

Chỉ số EPS là gì?

EPS viết tắt của cụm từ Earning Per Share, có nghĩa là lợi nhuận trên mỗi cổ phần. Thuật ngữ EPS mô tả phần lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp phân bổ cho một cổ phiếu thường đang lưu hành trên thị trường. Lợi nhuận trên cổ phần là thước đo khả năng sinh lời và tiềm năng của mã chứng khoán đó.
Chỉ số EPS thường là trung bình của số CP đang lưu hành trong kỳ báo cáo giải trình của doanh nghiệp. EPS thường được báo cáo giải trình theo 2 cách : Lợi nhuận cơ bản trên CP và doanh thu trên CP pha loãng .
eps-la-gi

Ví dụ: Doanh nghiệp A có 1 triệu cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường. Lợi nhuận sau thuế trong kỳ báo cáo gần nhất là 1 tỷ đồng. Lúc này, chỉ số EPS của doanh nghiệp A là 1.000. Hiểu đơn giản, lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu A sẽ là 1.000 đồng.

Ý nghĩa chỉ số EPS trong chứng khoán?

EPS thường được sử dụng để nhìn nhận tính hiệu suất cao và khả thi khi góp vốn đầu tư 1 CP nào đó. Cụ thể, ý nghĩa của chỉ số doanh thu trên mỗi CP như sau :

  • EPS phản ánh tình hình kinh doanh thương mại của doanh nghiệp hiện tại như thế nào, đang lãi hay lỗ, mức lãi là bao nhiêu ? Từ đó, nhà đầu tư đưa ra quyết định hành động có nên đầu tư mã sàn chứng khoán này hay không ?
  • Chỉ số EPS dùng để so sánh các doanh nghiệp trong cùng 1 nghành nghề dịch vụ để chọn mã CP tiềm năng nhất .
  • Giá trị EPS còn được sử dụng để thống kê giám sát các chỉ số kinh tế tài chính quan trọng khác như : P / E hay ROE để định giá CP .

Phân loại EPS trong chứng khoán

Báo cáo doanh thu trên mỗi CP của doanh nghiệp trong sàn chứng khoán được chia thành 2 cách, tương ứng với 2 loại EPS :

  • EPS cơ bản (Basic EPS): Lợi nhuận sau thuế trên mỗi cổ phiếu thường.

  • EPS pha loãng (Diluted EPS): Lợi nhuận sau thuế trên mỗi cổ phiếu đang lưu hành của doanh nghiệp. EPS pha loãng sẽ được sử dụng khi doanh nghiệp phát hành thêm cổ phiếu thưởng, cổ phiếu chuyển đổi, cổ phiếu ưu đãi hay Lợi nhuận sau thuế trên mỗi CP đang lưu hành của doanh nghiệp. EPS pha loãng sẽ được sử dụng khi doanh nghiệp phát hành thêm CP thưởng, cổ phiếu chuyển đổi, CP khuyễn mãi thêm hay ESOP. Chỉ số Diluted EPS được sử dụng để hạn chế các rủi ro đáng tiếc khi doanh nghiệp xảy ra các biến cố, nhìn nhận giá trị thực tiễn của mã sàn chứng khoán .

eps-pha-loang

Công thức tính EPS như thế nào?

Chỉ số doanh thu trên mỗi CP được doanh nghiệp báo cáo giải trình định kỳ theo các đợt. Vậy EPS tính như thế nào đúng mực ? Dưới đây là công thức xác lập giá trị EPS mà nhà đầu tư cần biết :
công thức tính eps
Trong đó :

  • Lợi nhuận sau thuế (Lợi nhuận ròng): Là khoản lợi tức của công ty sau khi điều chỉnh các chi phí (Nộp thuế, khấu hao, chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh nhưquản lý công ty, phí bán hàng, lương nhân viên…). 

Công thức tính lợi nhuận ròng = Lợi nhuận thuần + doanh thu thuần + khoản thu bất thường – chi phí.

  • Cổ tức cổ phiếu ưu đãi: Lợi nhuận mà nhà đầu tư sở hữu cổ phiếu ưu đãi nhận được.

  • Số lượng cổ phiếu bình quân đang lưu hành: Thường được xác định vào thời điểm cuối hạn.

  • Số cổ phiếu sẽ được chuyển nhượng là cổ phiếu thưởng, có thể chuyển nhượng.

Để hiểu hơn về cách tính EPS, hãy cùng khám phá một ví dụ sau :
Lợi nhuận sau thuế của công ty A ở quý IV là 1000 tỷ đồng, khối lượng CP trung bình đang lưu hành trong quý là 500 triệu CP. Trong đó, A đã sử dụng 605 tỷ đồng để trả doanh thu 50 CP sẽ được chuyển nhượng ủy quyền. Lúc này, chỉ số EPS cơ bản sẽ được xác lập như sau :

Giá trị EPS bao nhiêu là tốt? 

Giá trị của EPS được sử dụng để nhìn nhận tiềm năng của mã sàn chứng khoán trên thị trường. Vậy EPS bao nhiêu là tốt ? Giá trị EPS cao hay thấp thì tốt ?
Chắc hẳn nhà góp vốn đầu tư sàn chứng khoán đã từng nghe qua : Giá trị ROE lớn hơn 15 % trong 3 năm liên tục và chỉ số liên tục tăng là tốt. Đây là tín hiệu mừng .
Tương tự như ROE, chỉ số EPS lớn hơn 1500 đồng cũng được nhìn nhận là chỉ số tốt, hoặc tối thiểu EPS phải đạt là 1000 đồng / CP. Đồng thời, chỉ số EPS cần duy trì mức cao hơn 1500 đồng trong nhiều năm và có khuynh hướng tăng .
Tuy nhiên, trong quy trình lựa chọn CP, nhà đầu tư cũng cần phối hợp với các chỉ số sàn chứng khoán khác để nhìn nhận mức độ đáng đáng tin cậy của EPS.
Bên cạnh đó cần chú ý quan tâm, giá trị EPS cao hay thấp thì tốt còn phụ thuộc vào vào ngành. Nhà góp vốn đầu tư cần so sánh với giá trị trung bình của ngành và so sánh với các doanh nghiệp khác .

Mối quan hệ giữa EPS và P/E như thế nào?

EPS thường được sử dụng để giám sát 1 chỉ số sàn chứng khoán quan trọng khác là P / E. Mối quan hệ giữa EPS và P / E được biểu lộ qua công thức sau :

P/E = P / EPS
Trong đó :

  • P / E là chỉ số phản ánh thông số giá thu nhập của CP .
  • P là giá thị trường của mã CP .
  • EPS là doanh thu cơ bản trên mỗi CP

Dựa trên công thức cho thấy, EPS là biến số quan trọng để xác lập giá trị của P / E từ đó xác lập được giá trị thực của CP. Đây là 2 chỉ số tỷ suất nghịch với nhau. EPS càng tăng thì P / E càng giảm và ngược lại .
MOI-QUAN-HE-GIUA-P/E-VÀ-EPS
P / E sẽ phản ánh giá trị thị trường của CP đang cao hơn thu nhập từ CP đó bao nhiêu lần. Từ đó nhìn nhận được mã CP đó có đang bị nhìn nhận cao hơn trong thực tiễn hay không, doanh nghiệp báo cáo giải trình EPS có đúng mực hay không .

Những hạn chế khi sử dụng chỉ số EPS trong chứng khoán

Mặc dù được sử dụng khá phổ cập nhưng chỉ số EPS vẫn có những hạn chế, nhà đầu tư cần chú ý quan tâm khi định giá doanh nghiệp :

  • Chỉ số EPS hoàn toàn có thể tăng đột biến bởi những tác động ảnh hưởng từ thị trường hay hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của doanh nghiệp như : Chu kỳ ngành cao ảnh hưởng tác động đến doanh thu không bình thường, doanh thu ròng tăng khi công ty bán gia tài nào đó. Điều này dẫn đến việc EPS không phản ánh đúng chuẩn tình hình kinh doanh thương mại của doanh nghiệp ở thời gian hiện tại .
  • Doanh nghiệp phát hành thêm CP thưởng, trái phiếu quy đổi … sẽ tác động ảnh hưởng đến giá trị EPS, dẫn tới việc sụt giảm chỉ số này. Hoạt động phát hành CP hoàn toàn có thể khiến các nhà đầu tư thường gặp rủi ro đáng tiếc .
  • Báo cáo kinh tế tài chính của doanh nghiệp hoàn toàn có thể không đáng an toàn và đáng tin cậy, dẫn đến chỉ số EPS không đúng mực. Nhà góp vốn đầu tư sẽ không có cái nhìn tổng lực và chuẩn để nhìn nhận về tình hình kinh doanh thương mại hiện tại như thế nào. Từ đó, định giá sai về mã CP .
  • Giá trị EPS hoàn toàn có thể âm, điều này không có ý nghĩa kinh tế tài chính. Lúc này, nhà đầu tư không hề sử dụng EPS định giá doanh nghiệp mà cần sử dụng các chỉ số kinh tế tài chính khác .

Có thể thấy, EPS cũng có những hạn chế nhất định. Trong quá trình lựa chọn cổ phiếu, nhà đầu tư cần kết hợp EPS với các chỉ số tài chính khác trong doanh nghiệp.

han-che-cua-chi-so-eps
Bên cạnh đó, người chơi cần update thông tin tương quan đến : Tình hình kinh doanh thương mại, các kế hoạch phát hành CP mới, báo cáo giải trình kinh tế tài chính, cân đối kế toán … để định giá CP một cách đúng chuẩn nhất .
Hiểu về chỉ số EPS sẽ giúp nhà đầu tư có thêm thông tin hữu ích, căn cứ để đánh giá về giá trị doanh nghiệp và mã cổ phiếu hiện tại. Hy vọng những chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ về EPS và các thông tin liên quan. Từ đó đưa ra lựa chọn chính xác hơn cho quá trình đầu tư của mình.

You May Also Like

More From Author

+ There are no comments

Add yours