GDP là gì? Công thức và cách tính GDP bình quân đầu người?

Estimated read time 19 min read
GDP là gì ? Công thức và cách tính GDP trung bình đầu người ? Ý nghĩa của chỉ số GDP ? GDP và GNP khác nhau như thế nào ?

GDP là một thuật ngữ chuyên ngành trong lĩnh vực kinh tế. Chúng ta vẫn thường được nghe và nhìn thấy thuật ngữ này trên báo chí và các phương tiện truyền thông khi nói về thông tin kinh tế Việt Nam và các nước trên thế giới. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ GDP là gì và những vấn đề xoay quanh nó.

1. GDP là gì?

GDP có nghĩa là tổng sản phẩm nội địa hay tổng sản phẩm quốc nội. Đây là một chỉ tiêu dùng để đo lường tổng giá trị thị trường của tất cả các hàng hoá và dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra trong phạm vi một lãnh thổ quốc gia trong một thời kỳ nhất định (thường là 1 năm hoặc 1 quý).

Để hiểu về GDP bạn phải nắm rõ những ý sau:

– GDP là chỉ tiêu thống kê giám sát tổng giá trị thị trường : Tức là GDP sẽ cộng rất nhiều loại loại sản phẩm thành một chỉ tiêu duy nhất về giá trị của hoạt động giải trí kinh tế bằng việc sử dụng giá thị trường. Bởi giá thị trường biểu lộ số tiền mà người tiêu dùng sẵn sàng chuẩn bị chi trả cho các sản phẩm & hàng hóa khác nhau nên nó phản ánh đúng chuẩn giá trị của những sản phẩm & hàng hóa này. – GDP biểu lộ một cách rất đầy đủ toàn bộ các sản phẩm & hàng hóa được sản xuất ra trong nền kinh tế và được bán hợp pháp trên các thị trường. Tuy nhiên, GDP không tính những loại sản phẩm được sản xuất ra và bán trong nền kinh tế ngầm như các loại dược phẩm phạm pháp. Những loại rau củ quả nằm trong các shop là một phần của GDP tuy nhiên nếu bạn tiêu dùng rau củ quả trong vườn nhà thì lại không nằm trong GDP. – Hàng hóa và dịch vụ được tính trong GDP gồm có những sản phẩm & hàng hóa hữu hình ( thực phẩm, xe hơi, quần áo … ) và những dịch vụ vô hình dung ( cắt tóc, khám bệnh, lau nhà … ). – GDP chỉ gồm có giá trị của những sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ sau cuối, không tính giá trị của những sản phẩm & hàng hóa trung gian. – GDP gồm có mọi sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ được sản xuất ra trong thời kỳ hiện tại, không gồm có những sản phẩm & hàng hóa được sản xuất ra trong quá khứ. – GDP tính theo khoanh vùng phạm vi chủ quyền lãnh thổ kinh tế. Lãnh thổ kinh tế của một vương quốc được ý niệm gồm có các đơn vị chức năng hoạt động giải trí sản xuất – kinh doanh thương mại dưới hình thức một tổ chức triển khai, cá thể, hộ mái ấm gia đình thường trú. – GDP phản ánh giá trị sản xuất triển khai trong một khoảng chừng thời hạn đơn cử, thường là một năm hoặc một quý .

Xem thêm: GDP thực là gì? Đặc điểm, công thức tính và so sánh với GDP danh nghĩa?

GDP là từ viết tắt của cụm từ Gross Domestic Product.

GDP trung bình đầu người ( GDP per capita ) là chỉ tiêu thống kê kinh tế bộc lộ tác dụng sản xuất kinh doanh thương mại tính trung bình trên đầu người của một vương quốc trong một năm. GDP trung bình đầu người của một vương quốc tại một thời gian đơn cử sẽ được tính bằng cách lấy GDP của vương quốc tại thời gian đó chia cho tổng số dân của vương quốc cũng tại thời gian đó. Chỉ số GDP trung bình đầu người cao tỷ suất thuận với mức thu nhập cũng như đời sống của người dân ở vương quốc đó. Tuy nhiên, một số ít vương quốc có chỉ số GDP cao chưa chắc đã là vương quốc có mức sống cao nhất.

2. Công thức và cách tính GDP bình quân đầu người:

GDP là chỉ tiêu kinh tế tổng hợp quan trọng của một quốc gia. Các chuyên viên thường sử dụng chỉ số GDP để nhìn nhận vận tốc tăng trưởng kinh tế của một nước. Tùy theo mỗi góc nhìn khác nhau, GDP được tính theo các giải pháp khác nhau. Có 3 cách tính GDP thông dụng nhất được vận dụng là chiêu thức sản xuất, giải pháp sử dụng ở đầu cuối và giải pháp thu nhập. Tuy nhiên, dù tính GDP theo giải pháp nào thì hiệu quả tính GDP sẽ là như nhau.

Phương pháp sản xuất

Xét về góc nhìn sản xuất, tổng sản phẩm quốc nội chính là tổng tổng thể giá trị ngày càng tăng của nền kinh tế một nước trong một thời hạn nhất định.

GDP = Giá trị tăng thêm + Thuế nhập khẩu

Trong đó, giá trị tăng thêm của từng ngành kinh tế hoàn toàn có thể là : thu nhập của người sản xuất, tiền công, bảo hiểm, thuế sản xuất, khấu hao gia tài cố định và thắt chặt, giá trị thặng dư …

Phương pháp sử dụng cuối cùng

Xét về góc nhìn sử dụng ( tiêu tốn ), GDP gồm có tiêu dùng ở đầu cuối của hộ mái ấm gia đình, tiêu dùng ở đầu cuối của chính phủ nước nhà, tích góp gia tài và chênh lệch xuất – nhập khẩu của một quốc gia.

GDP = C + I + G + NX

Trong đó :

  • C : là tổng giá trị tiêu dùng cho loại sản phẩm và dịch vụ của các hộ mái ấm gia đình trong vương quốc đó
  • I : là tổng giá trị tiêu dùng của các nhà đầu tư
  • G : là tổng giá trị tiêu tốn của chính phủ nước nhà
  • NX : là xuất khẩu ròng ( tính bằng giá trị xuất khẩu trừ đi giá trị nhập khẩu ), bộc lộ sự chênh lệch giữa xuất khẩu và nhập khẩu trong vương quốc đó

Phương pháp thu nhập

Xét về góc nhìn thu nhập, GDP gồm thu nhập của người lao động, thuế sản xuất, khấu hao gia tài cố định và thắt chặt dùng cho sản xuất và giá trị thặng dư sản xuất trong kỳ của một quốc gia.

GDP = W + R + I + Pr + Ti + De

Trong đó :

  • W : là tiền lương
  • R : là tiền thuê
  • I : là tiền lãi
  • Pr : là doanh thu
  • Ti : là các khoản thuế đánh vào dịch vụ, hàng hóa bán trên thị trường và trợ cấp của chính phủ nước nhà cho sản xuất ( thuế gián thu ròng ) .
  • De : là khấu hao gia tài cố định và thắt chặt

3. Ý nghĩa của chỉ số GDP:

Đối với một vương quốc, chỉ số GDP có ý nghĩa rất lớn. Theo đó :

  • GDP là thước đo để nhìn nhận vận tốc tăng trưởng kinh tế của một vương quốc và biểu lộ sự dịch chuyển của loại sản phẩm / dịch vụ theo thời hạn .
  • Sự suy giảm chỉ số GDP sẽ có tác động ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế và hoàn toàn có thể dẫn đến các thực trạng kinh tế suy thoái và khủng hoảng, lạm phát kinh tế, thất nghiệp, đồng xu tiền mất giá … Đây là các ảnh hưởng tác động xấu, tác động ảnh hưởng trực tiếp đến quy trình sản xuất kinh doanh thương mại của các doanh nghiệp cũng như đời sống của dân cư .
  • Chỉ số GDP trung bình đầu người sẽ cho bạn biết mức thu nhập tương đối cũng như chất lượng sống của người dân ở mỗi vương quốc .

Tuy nhiên, chỉ số GDP cũng có một số hạn chế nhất định:

Xem thêm: GDP danh nghĩa là gì? Đặc điểm và so sánh GDP thực?

  • GDP không phản ánh rất đầy đủ các hoạt động giải trí sản xuất như tự cung tự túc, tự cấp, không trấn áp được chất lượng của sản phẩm & hàng hóa .
  • GDP không tính đến, không định lượng được giá trị của các hoạt động giải trí kinh tế phi chính thức như việc làm ngoài sách vở, hoạt động giải trí thị trường chợ đen, việc làm tình nguyện và sản xuất hộ mái ấm gia đình .
  • GDP không tính đến doanh thu kiếm được trong một vương quốc bởi các doanh thu công ty quốc tế được gửi lại cho các nhà đầu tư quốc tế .
  • GDP chỉ xem xét sản xuất sản phẩm & hàng hóa ở đầu cuối và góp vốn đầu tư vốn mới mà bỏ lỡ hoạt động giải trí giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp trải qua các hoạt động giải trí tiêu tốn, thanh toán giao dịch trung gian giữa các doanh nghiệp .
  • Sự tăng trưởng GDP không hề giám sát đúng chuẩn sự tăng trưởng của một vương quốc hay đời sống người dân trong vương quốc đó bởi GDP chỉ nhấn mạnh vấn đề đến sản lượng vật chất mà không xem xét đến tình hình tăng trưởng tổng thể và toàn diện của một vương quốc .

4. GDP và GNP khác nhau như thế nào?

GDP: Là tổng sản phẩm quốc nội hay tổng sản phẩm nội địa (trong nước). Có nghĩa là toàn bộ giá trị được các thành phần kinh tế hoạt động trong lãnh thổ của quốc gia đó sản xuất ra trong khoảng thời gian cụ thể nhất định. Giá trị này có thể được tạo ra bởi các công ty nước ngoài hay trong nước, miễn là thuộc lãnh thổ của quốc gia đó.

GNP: Là tổng sản lượng quốc gia (trong & ngoài nước). Có nghĩa là toàn bộ giá trị được công dân mang quốc tịch nước đó sản xuất ra trong khoảng thời gian cụ thể, không kể làm ra ở đâu (tính cả nguồn thu từ ngoài đất nước của công dân mang quốc tịch nước đó).

GDP và GNP là hai chỉ số được chăm sóc trong nghành kinh tế. Nói đến GDP và GNP là nói đến yếu tố tăng trưởng kinh tế của một vương quốc. Rất nhiều người nhầm lẫn hai chỉ số này khi nhìn nhận nền kinh tế của một vương quốc. Bảng sau sẽ giúp bạn phân biệt các điểm giống và khác nhau giữa hai chỉ số GDP và GNP :

Tiêu chí

Chỉ số GDP

Chỉ số GNP

Giống nhau – Đều là chỉ số được sử dụng trong nghành nghề dịch vụ kinh tế vĩ mô để nhìn nhận sự tăng trưởng kinh tế của một vương quốc. – Cả GDP và GNP đều là số lượng sau cuối của một vương quốc / năm. – Được xác lập theo công thức đơn cử
Khác nhau
Khái niệm GDP là tổng sản phẩm quốc nội hay tổng sản phẩm trong nước. Theo đó, GDP chỉ tổng giá trị của toàn bộ các loại sản phẩm & hàng hóa, loại sản phẩm, dịch vụ … của một vương quốc đạt được trong vòng 1 năm. GDP càng cao thì nền kinh tế của vương quốc đó càng mạnh và ngược lại . GNP ( tiếng anh là Gross National Product ) có nghĩa là tổng sản lượng vương quốc hay tổng sản phẩm vương quốc. GNP chỉ tổng giá trị bằng tiền thu được từ các loại sản phẩm và dịch vụ sau cuối mà toàn bộ công dân của một vương quốc tạo ra trong một năm. GNP nhìn nhận sự tăng trưởng kinh tế của một quốc gia.
Công thức tính Công thức tính GDP là tổng tiêu dùng : GDP = C + I + G + NX Công thức tính GNP là tổng sản phẩm vương quốc : GNP = C + I + G + ( X – M ) + NR
Bản chất – GDP là chỉ số tổng sản phẩm quốc nội ( trong nước ) – Chỉ số GDP là hàng loạt giá trị được các thành phần kinh tế hoạt động giải trí trong chủ quyền lãnh thổ của vương quốc đó tạo ra trong khoảng chừng thời hạn 1 năm. – Các thành phần kinh tế góp phần vào chỉ số GDP gồm có các thành phần kinh tế trong nước và quốc tế hoạt động giải trí tại vương quốc đó. – GDP là chỉ số dùng để nhìn nhận sức mạnh nền kinh tế một vương quốc. – GNP là chỉ số phản ánh tổng sản phẩm quốc dân ( trong nước và ngoài nước ) – Chỉ số GNP là hàng loạt giá trị được công dân mang quốc tịch nước đó sản xuất ra trong thời hạn 1 năm. Công dân vương quốc đó hoàn toàn có thể tạo ra các giá trị ở cả trong và ngoài chủ quyền lãnh thổ vương quốc đó.

Ghi chú: 

  • C = Ngân sách chi tiêu tiêu dùng cá thể
  • I = Tổng góp vốn đầu tư cá thể
  • G = giá thành của nhà nước
  • NX = “ xuất khẩu ròng ” của nền kinh tế
  • X = Kim ngạch xuất khẩu sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ
  • M = Kim ngạch nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ
  • NR = Thu nhập ròng từ các sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ góp vốn đầu tư ở quốc tế ( thu nhập ròng )

Ví dụ: Một nhà đầu tư Mỹ đầu tư một nhà máy sản xuất đồ ăn nhanh đặt tại Việt Nam để tiêu thụ nội địa. Lúc này:

  • Mọi thu nhập từ xí nghiệp sản xuất sau khi bán hàng được tính vào GDP của Nước Ta
  • Lợi nhuận ròng thu được ( sau khi khấu trừ thuế và trích nộp các quỹ phúc lợi ) cùng lương của các công nhân Mỹ đang thao tác trong nhà máy sản xuất được tính là một bộ phận trong GNP của Mỹ .

Kết luận: Có thể thấy GDP là một trong những chỉ số quan trọng trong việc đánh giá nền kinh tế của một quốc gia. Đây là một thuật ngữ được sử dụng rộng rãi trong kinh tế vĩ mô, góp phần giúp người đọc hiểu và dễ dàng phân tích sự biến đổi của nền kinh tế.

You May Also Like

More From Author

+ There are no comments

Add yours