Bạn đang đọc: Cách làm bài văn giải thích câu tục ngữ
Cắt nghĩa được hình ảnh, câu văn, câu tục ngữ, thành ngữ, … nêu ra ở đề bài. Nghĩa là phải triển khai giải thích từ ngữ, nghĩa gốc, nghĩa chuyển, … của hình ảnh, câu văn … để nắm được nội dung của chúng từ đó mới xác lập được đúng mực yếu tố cần giải thích .– Liên hệ với thực tiễn đời sống, với những quan điểm trong sách vở, … khác để xác lập những biểu lộ đơn cử của yếu tố. Ví dụ, với nhu yếu giải thích câu tục ngữ “ Đi một ngày đàng, học một sàng khôn ”, một mặt cần tìm những ví dụ đơn cử trong trong thực tiễn ( đi du lịch thăm quan để hiểu biết thêm những điều mới lạ, những mày mò của con người trước những miền đất mới, em đã từng thất bại khi làm một việc gì đó nhưng do đó mà em có được kinh nghiệm tay nghề để giờ đây hoàn toàn có thể làm tốt được việc ấy, … ), mặt khác cần liên hệ với những câu ca dao, tục ngữ tựa như ( Làm trai cho đáng nên trai, Phú Xuân đã trải, Đồng Nai đã từng ; Đi cho biết đó biết đây, Ở nhà với mẹ biết ngày nào khôn ; … ) thậm chí còn liên hệ đến những dẫn chứng có ý nghĩa tương phản : Ếch ngồi đáy giếng, …b ) Bước 2 : Lập dàn bàiLập dàn bài theo bố cục tổng quan ba phần :– Mở bài : Giới thiệu yếu tố cần giải thích hoặc trình làng câu tục ngữ, thành ngữ, ca dao, câu văn, … và nêu ra nội dung của nó. Ví dụ : Giới thiệu câu tục ngữ “ Đi một ngày đàng, học một sàng khôn ” và ý nghĩa về sự đúc rút kinh nghiệm tay nghề và bộc lộ mơ ước đi nhiều nơi để mở mang hiểu biết .Xem thêm : Cách Chỉnh Phông Chữ Trên Máy Tính Và Cách Khắc Phục Hiệu Quả– Thân bài : Giải thích yếu tố ( vấn đề ) đã ra mắt ở phần Mở bài+ Giải thích các từ ngữ, khái niệm, ví dụ : Đi một ngày đàng nghĩa là gì ? Một sàng khônnghĩa là gì ? “ nhân đạo ” là gì ? “ nhã nhặn ” là thế nào ? “ phán đoán ” là gì ? “ thẩm mĩ ” là gì ?+ Giải thích các ý nghĩa lan rộng ra của yếu tố, liên hệ với thực tiễn, với các dẫn chứng khác+ Giải thích ý nghĩa khái quát của yếu tố so với đời sống của con người, lí giải sâu yếu tốChú ý xem xét cách sắp xếp các ý giải thích để làm sáng rõ, điển hình nổi bật yếu tố– Kết bài : Nhấn mạnh ý nghĩa của yếu tố vừa làm sáng tỏc ) Bước 3 : Viết bài– Mở bài : Có thể viết theo các cách :+ Giới thiệu thẳng vào yếu tố cần giải thích, ví dụ : Đi một ngày đàng, học một sàng khôn là câu tục ngữ đúc rút kinh nghiệm tay nghề học tập của nhân dân ta, qua đó bộc lộ tham vọng vươn tới những chân trời mới để mở mang hiểu biết .+ Đi từ yếu tố có ý nghĩa trái chiều, dẫn tới yếu tố cần giải thích, ví dụ : Em cứ nhớ mãi hình ảnh một chú ếch không huênh hoang, kiêu ngạo, không chịu lan rộng ra tầm mắt để dẫn tới hậu quả bị chết bẹp dưới chân trâu. Thế mới thấy thấm thía lời răn dạy của cha ông ta : Đi một ngày đàng, học một sàng khôn. Còn gì mê hoặc hơn khi được đi đến những chân trời mới, ở những nơi cho ta bao điều mới lạ, kì thú .+ Đi từ cái chung đến cái riêng, dẫn dắt vào yếu tố, ví dụ : Cha ông ta để lại cho con cháu muôn đời cả một kho tàng ca dao, tục ngữ. Đó cũng là cả một kho tàng kinh nghiệm tay nghề quý báu. Ta hoàn toàn có thể tìm thấy ở đó những lời khuyên răn có ích về việc phải mở mang tầm hiểu biết, đi đây đi đó để trau dồi vốn sống, vốn tri thức .– Thân bài : Mỗi ý giải thích nên viết gọn thành một đoạn. Chú ý đến việc lựa chọn cách dẫn dắt từ Mở bài đến Thân bài, từ đoạn này chuyển sang đoạn khác .Xem thêm : tiểu luận về khu di tích lịch sử kim liên nam đàn– Kết bài : Cách Kết bài phải hô ứng với cách Mở bài ; tóm gọn được những ý chính đã tiến hành trong phần Thân bài .
Xem thêm bài viết thuộc chuyên mục: Luận văn
1. Văn lập luận giải thích là gì?
Trong bài văn lập luận giải thích, cách làm hiệu suất cao nhất là học viên cần đưa ra các lý lẽ dựa trên thực tiễn. Bên cạnh đó cần tích hợp nhiều dẫn chứng đơn cử, tiểu biểu nhất để làm sáng tỏ yếu tố. Hơn thế, lý lẽ nêu ra trong bài phải xác đáng, tương thích với yếu tố mà mình đang giải thích .
Trong đời sống có nhiều sự vật, vấn đề, yếu tố mà con người có nhu yếu khám phá thì họ cần phép giải thích. Và để cho người nghe hiểu sáng tỏ yếu tố, vấn đề đó, người giải thích phải dựa trên các lý lẽ, lập luận ngặt nghèo, có cơ sở .
Như vậy, giải thích chính là một phép lập luận. Bài văn lập luận giải thích trong văn nghị luận là làm cho người đọc hiểu rõ các tư tưởng, đạo lý, phẩm chất, quan hệ … cần được giải thích nhằm mục đích nâng cao nhận thức, trí tuệ, bồi dường tư tưởng, tình cảm cho con người .
Bài văn nghị luận giải thích là gì?
Cách lập dàn ý cho bài văn nghị luận giải thích
-
Mở bài văn nghị luận
– Dẫn dắt vào vấn đề
Để thực thi tốt việc dẫn dắt vào yếu tố, người viết cần khám phá kĩ đề bài và xác lập đúng trọng tâm của tư tưởng, đạo lí hay câu nói cần giải thích .
Ví dụ : Với đề bài Giải thích câu tục ngữ “ Lá lành đùm lá rách nát ”, người viết cần xác lập trọng tâm của đề đề cập đến “ tình yêu thương, đùm bọc, sẻ chia giữa người với người ” .
– Trích dẫn câu nói, tư tưởng hoặc đạo lí cần giải thích.
Sau khi nêu ra yếu tố trọng tâm, người viết cần trích dẫn yếu tố cần giải thích vào bài làm. Đồng thời tích hợp với việc khái quát nội dung của câu nói .
Ví dụ : Mở bài cho đề văn Giải thích câu tục ngữ “ Lá lành đùm lá rách nát ” :
Lá lành đùm lá rách nát là một chủ đề hay có trong đề thi dạng bài văn nghị luận :
“ Tình yêu thương là một trong những truyền thống cuội nguồn quý báu bộc lộ mối quan hệ tốt đẹp giữa người với người của dân tộc bản địa ta. Điều này đã được biểu lộ rõ qua kho tàng ca dao, tục ngữ vô cùng đa dạng và phong phú và phong phú. “ Lá lành đùm lá rách nát ” là một trong số những câu tục ngữ nằm trong dòng chảy xuyên suốt đó và biểu lộ rõ một bài học kinh nghiệm mang ý nghĩa nhân văn thâm thúy về tình yêu thương con người ” .
-
Thân bài văn nghị luận
Ở phần thân bài, người viết cần có những vấn đề rõ ràng, mạch lạc với các thao tác về giải thích, phản hồi, nhìn nhận .
– Giải thích vấn đề cần nghị luận
+ Giải thích những từ khóa quan trọng, những từ ngữ hay và khó:
Để giải thích những từ ngữ quan trọng một cách thâm thúy, người viết cần giải thích nghĩa đen, nghĩa bóng. Ví dụ : Khi giải thích câu tục ngữ “ Lá lành đùm lá rách nát ”, người viết cần xác lập rõ những từ ngữ cần giải thích là “ lá lành ”, “ lá rách nát ”. “ Lá lành ” là từ để chỉ những chiếc lá còn nguyên vẹn, xanh tươi và đẹp tươi. Còn “ lá rách nát ” nói đến những chiếc lá không còn nguyên vẹn, úa vàng do chịu tác động ảnh hưởng xấu từ thời tiết hoặc đã bị sâu bọ đục lỗ .
Tuy nhiên, nếu chỉ giải thích theo nghĩa đen như cách trên thì câu tục ngữ sẽ không có gì rực rỡ. Kho tàng tục ngữ luôn tiềm ẩn những bài học kinh nghiệm triết lí vô cùng thâm thúy và đúc rút kinh nghiệm tay nghề về đời sống do cha ông ta để lại. Bởi vậy, để làm rõ được những bài học kinh nghiệm đó, tất cả chúng ta cần hiểu nội dung của mỗi câu chữ theo nghĩa bóng .
Để rút ra nghĩa bóng, nghĩa hàm ẩn của câu tục ngữ từ nghĩa đen, người viết cần liên hệ đến đời sống của con người. Chẳng hạn, khi liên hệ đến đời sống của con người, hình ảnh “ lá lành ” trở thành hình ảnh ẩn dụ cho những con người có đời sống toàn vẹn, niềm hạnh phúc, suôn sẻ và đủ đầy. Còn “ lá rách nát ” để chỉ những con người có đời sống xấu số, thiếu thốn và không toàn vẹn. Như vậy, ý nghĩa của những từ ngữ khó và hay đã được làm rõ một cách triệt để .
Cách làm bài văn nghị luận lớp 7
+ Giải thích nội dung của câu nói cần bàn luận
Từ việc giải thích những từ ngữ khó, người viết cần giải thích nội dung câu nói trên cả hai phương diện : nghĩa đen và nghĩa bóng. Ví dụ : câu “ Lá lành đùm lá rách nát ” với nghĩa đen chỉ hiện tượng kỳ lạ trên cành cây, có những chiếc lá còn xanh tươi, nguyên vẹn đan cài, xen kẽ với những chiếc lá đã úa vàng, không còn nguyên vẹn do ảnh hưởng tác động xấu của thời tiết hoặc do sâu bọ gây ra. Từ đó, rút ra nghĩa bóng của câu tục ngữ là : những người có đời sống niềm hạnh phúc, đủ đầy và như mong muốn hơn cần chăm sóc, sẻ chia, đùm bọc, yêu thương và giúp sức những người có đời sống xấu số .
– Bình luận, đánh giá vấn đề, tư tưởng hay câu nói cần giải thích thông qua hệ thống lí lẽ và dẫn chứng
Để tìm những lí lẽ ship hàng cho thao tác phản hồi, nhìn nhận trong bài văn giải thích, người viết hoàn toàn có thể đặt ra và vấn đáp cho những câu hỏi “ Vì sao ? ” “ Tại sao ”. Ví dụ, khi Giải thích câu tục ngữ “ Lá lành đùm lá rách nát ”, người viết có thế đặt ra câu hỏi : “ Tại sao con người cần phải yêu thương, đùm bọc lẫn nhau ? ”, từ đó từ việc tìm ra câu vấn đáp cho câu hỏi này, người viết hoàn toàn có thể thu được một số ít lí lẽ sau :
- Tình yêu thương, sự đùm bọc hoàn toàn có thể giúp con người vượt qua mọi khó khăn vất vả, khó khăn và thiếu thốn .
- Tình yêu thương không chỉ giúp người khác vượt qua khó khăn vất vả mà còn đem đến niềm hạnh phúc cho chính bản thân mình, bởi “ Tình thương là niềm hạnh phúc của con người ” và “ cho đi có nghĩa là nhận lại ” .
Ngoài ra, việc tìm lí lẽ hoàn toàn có thể được thực thi bằng cách lật lại yếu tố, phê phán, bác bỏ những biểu lộ rơi lệch đang xảy ra trong đời sống hằng ngày. Chẳng hạn với đề về câu tục ngữ “ Lá lành đùm lá rách nát ”, người viết hoàn toàn có thể nêu lên tình hình sống vô cảm, ích kỉ của con người trong xã hội văn minh .
+ Bên cạnh việc tìm lí lẽ, người viết cần biết sử dụng tích hợp với mạng lưới hệ thống dẫn chứng để bảo vệ tính thuyết phục. Chẳng hạn với đề bài Giải thích câu tục ngữ “ Lá lành đùm lá rách nát ”, người viết hoàn toàn có thể lấy 1 số ít dẫn chứng tiêu biểu vượt trội như các chương trình quyên góp, ủng hộ quỹ vì người nghèo vẫn diễn ra liên tục và có sức Viral can đảm và mạnh mẽ trong xã hội .
– Bài học nhận thức và hành động. Liên hệ bản thân
- Đề xuất những phương hướng đơn cử về nhận thức và hành vi trong đời sống. Chẳng hạn khi bàn luận về tình yêu thương, bài học kinh nghiệm nhận thức rút ra sẽ là sống cần biết chăm sóc, san sẻ và lắng nghe những người xung quanh. Còn bài học hành động sẽ là tích cực tham gia các trào lưu, quyên góp, ủng hộ như “ Tết ấm tình thương ”, “ Mua tăm ủng hộ quỹ vì người nghèo ”, …
- Liên hệ bản thân bằng việc rút ra những bài học kinh nghiệm kinh nghiệm tay nghề cho bản thân trong học tập, đời sống .
-
Kết bài
Khẳng định lại một lần nữa giá trị của yếu tố tư tưởng, đạo lí cần giải thích .
Chẳng hạn khi kết lại bài văn nghị luận giải thích “Lá lành đùm lá rách”, người viết có thể khẳng định lại giá trị của câu tục ngữ trên: “Như vậy, câu tục ngữ Lá lành đùm lá rách đã thể hiện một bài học giáo dục vô cùng sâu sắc về tình yêu thương, sự đùm bọc giữa người với người. Là những con người Việt Nam cùng chảy trong tim dòng máu Lạc Hồng. Chúng ta cần phải yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, phát huy truyền thống và giá trị nhân văn cao đẹp của dân tộc ta”.
Soạn văn 7: Cách làm bài văn lập luận giải thích
- Soạn văn Cách làm bài văn lập luận giải thích chi tiết
- I. Kiến thức cơ bản
- II. Rèn luyện kỹ năng
- Soạn văn Cách làm bài văn lập luận giải thích ngắn gọn
- I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích
- II. Luyện tập
Soạn văn Cách làm bài văn lập luận giải thích chi tiết
I. Kiến thức cơ bản
Cho đề bài : Nhân dân ta có câu tục ngữ : “ Đi một ngày đàng, học một sàng khôn ”. Hãy giải thích nội dung câu tục ngữ đó .1. Tìm hiểu đề và tìm ý
Đề nhu yếu giải thích một câu tục ngữ. Đối với tục ngữ, cần làm sáng tỏ nghĩa đen, nghĩa bóng và ý nghĩa sâu xa của nó. Đề nhu yếu vận dụng phép lập luận giải thích ( xem bài Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích ) .Để tìm nghĩa cho một câu tục ngữ, hoàn toàn có thể tra từ điển. Ví dụ, nếu tra Từ điển thành ngữ và tục ngữ Nước Ta thì câu đó được giải thích : “ Đi đây đó thì được lan rộng ra tầm hiểu biết, khôn ngoan từng trải ”. Giải thích như thế tuy đúng, nhưng còn vắn tắt, chưa cung ứng được nhu yếu hiểu rõ, hiểu sâu, bởi bài văn yên cầu giải thích nhiều mặt : từ nghĩa đen đến nghĩa bóng, từ nội dung lời khuyên đến khát vọng bao đời của người nông dân sau lũy tre xanh muốn đi đây đi đó để lan rộng ra tầm hiểu biết .Để tìm ý cho bài làm, ta hoàn toàn có thể liên hệ với các câu ca dao, tục ngữ tựa như : Làm trai cho đáng nên trai, Phú Xuân đã trải, Đồng Nai cũng từng hoặc : Đi cho biết đó biết đây, Ở nhà với mẹ biết ngày nào khôn. Hãy tâm lý xem câu tục ngữ đó có ý nghĩa như một lời khuyên, như một lời khuyến khích mọi người nên đi đây đi đó, đi đông đi tây, chống thói ở lì một nơi, thủ cựu, tự thỏa mãn nhu cầu hay không .
2. Lập dàn bài
a. Mở bài : Giới thiệu câu tục ngữ với ý nghĩa sâu xa là đúc rút kinh nghiệm tay nghề và biểu lộ khát vọng đi nhiều nơi để lan rộng ra hiểu biết .b. Thân bài : Triển khai việc giải thích .– Nghĩa đen : Đi một ngày đàng nghĩa là gì ? Một sàng khôn nghĩa là gì ?. ( Chú ý : Cách đo khoảng trống bằng đơn vị chức năng ngày, đo trí khôn, kiến thức và kỹ năng bằng sàng có gì đặc biệt quan trọng ? )– Nghĩa bóng : Như cách giải thích của từ điển đã dẫn ở trên. Hãy tâm lý xem : Câu tục ngữ có đúc rút kinh nghiệm tay nghề về nhận thức không ? Kinh nghiệm đó là gì ?– Nghĩa sâu : Liên hệ với các dị bản khác : Đi một bữa chợ, học một mớ khôn hoặc các câu ca dao, tục ngữ nêu trên để thấy cái khao khát của người nông dân xưa muốn được đi ra khỏi nhà, khỏi làng để lan rộng ra tầm mắt. Từ đó ta hiểu câu tục ngữ không chỉ đúc rút một kinh nghiệm tay nghề, mà còn biểu lộ một khát vọng hiểu biết .c. Kết bài : Câu tục ngữ thời xưa vẫn còn ý nghĩa so với ngày hôm nay .
3. Viết bài
a. Mở bài : Mở bài không chỉ ra mắt câu tục ngữ, mà còn phải nói được nội dung thâm thúy mà mình muốn giải thích. Có thể có nhiều cách mở bài khác nhau .– Đi thẳng vào yếu tố : “ Đi một ngày đàng, học một sàng khôn là một câu tục ngữ hay, chẳng những đúc rút kinh nghiệm tay nghề học tập của người xưa, mà còn biểu lộ khát vọng được đi xa để lan rộng ra tầm mắt ” .– Đối lập thực trạng với ý thức : “ Người nông dân Nước Ta xưa quanh năm bó mình trong lũy tre xanh, tầm mắt hạn hẹp. Chính thế cho nên mà dân gian đã có câu tục ngữ khuyến khích họ đi đây đi đó để lan rộng ra hiểu biết : Đi một ngày đàng, học một sàng khôn “ .– Nhìn từ cái chung đến cái riêng : “ Nhân dân ta có nhiều câu tục ngữ, ca dao nói về việc đi xa để lan rộng ra tầm mắt. Một trong những câu đó là : Đi một ngày đàng, học một sàng khôn “ .b. Thân bài : Theo dàn bài, Thân bài nên có ba đoạn .Mỗi cách mở bài sẽ có cách viết phần Thân bài thích hợp. Đây là đoạn của Thân bài theo cách mở bài thứ nhất :– Đoạn 1 : “ Thật vậy, câu tục ngữ Đi một ngày đàng, học một sàng khôn trước hết là đúc rút kinh nghiệm tay nghề. Xét về nghĩa đen, đi một ngày đàng có nghĩa là đi rất xa. Đối với người nông dân xưa vốn ít đi xa, lại chưa có phương tiện đi lại đo độ dài, họ thường lấy thời hạn để đo con đường đã đi. Với vận tốc đi bộ trung bình, một ngày đàng hoàn toàn có thể đi được bốn năm chục cây số, như thế là hoàn toàn có thể đã đi đến làng khác, xã khác, huyện khác. Đi xa như vậy, họ mới học được những điều mới lạ ở làng mình, xã mình, huyện mình không có được, nghĩa là học được một sàng khôn. Ấn tượng về những chuyến đi xa thường rất sâu đậm. Và đó hoàn toàn có thể là cơ sở thực tiễn của câu tục ngữ ” .– Đoạn 2 : “ Nhưng tục ngữ khi nào cũng đúc rút kinh nghiệm tay nghề, mà đúc rút thì phải có ý nghĩa khái quát. Nội dung khái quát đó là một điều có tính quy luật : Hễ đi xa là nhìn thấy cái mới lạ, lan rộng ra tầm hiểu biết. Điều quan trọng là hãy đi xa đã, đến lúc đó, dù không có dự tính học gì thì vẫn cứ học được và khôn ra. Đó cũng chính là nội dung của câu ca dao : Đi cho biết đó biết đây, Ở nhà với mẹ biết ngày nào khôn ! Ở nhà với mẹ thì sướng thật đấy, nhưng chỉ ở nhà sẽ hạn chế sự hiểu biết. Những câu tục ngữ như vậy rất thâm thúy. Chỉ cần nhớ lại các cuộc thăm quan, du lịch mà ta đã tham gia, dù chỉ là đi chơi, ta cũng biết thêm nhiều điều ! ” .– Đoạn 3 : “ Câu tục ngữ này không chỉ đúc rút kinh nghiệm tay nghề mà còn bộc lộ một lời khuyên, một lời khuyến khích, một ước vọng thầm kín. Đó là ước vọng đi xa để lan rộng ra tầm hiểu biết, để thoát khỏi sự hạn hẹp của tầm nhìn ” .c. Kết bài : “ Ngày nay giao thông vận tải thuận tiện, đời sống đã khấm khá, nhiều người có điều kiện kèm theo để đi xa học hỏi. Những câu tục ngữ xưa vẫn còn nguyên ý nghĩa so với những ai quen sống khép mình, tự thỏa mãn nhu cầu với mình ” .
4. Đọc lại và sửa chữa
Hãy đọc lại các phần Mở bài, Thân bài, Kết bài và cho biết chúng có tương thích với đề bài và dàn bài không. Sửa chữa bài viết cho hoàn hảo .
II. Rèn luyện kỹ năng
Hãy tự viết thêm những cách kết bài khác cho đề bài trên.
Trả lời:
Tóm lại, “ Đi một ngày đàng, học một sàng khôn ” là một chân lý không khi nào cũ. Ngày xưa người ta mong ước được đi đây, đi đó để vượt ra khỏi cái khoảng trống chật trội của làng của xã. Ngày nay, trong một xã hội ngày càng tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ, con người lại càng nhất thiết phải học hỏi, giao lưu. Đi nhiều “ ngày đàng ” để học lấy nhiều “ sàng khôn ” hơn nữa nếu không muốn quốc gia mình tụt hậu, đó là nghĩa vụ và trách nhiệm của mọi người và của bản thân mỗi tất cả chúng ta .
Source: https://vietsofa.vn
Category : Góc học tập
+ There are no comments
Add yours