Các biểu hiện của ngộ độc thực phẩm có thể xảy ra sau vài phút, vài giờ, thậm chí 1-2 ngày sau khi sử dụng thực phẩm. Việc nắm cách sơ cứu ngộ độc thực phẩm là bước quan trọng đầu tiên giúp phòng ngừa hậu quả nghiêm trọng và tránh gây nguy hiểm tính mạng.
Ngộ độc thực phẩm (dân gian gọi là trúng thực) là bệnh do ăn phải thực phẩm nhiễm độc. Quá trình nhiễm độc chất của thức ăn có thể xảy ra ở bất kỳ giai đoạn nào từ quá trình sản xuất, phân phối và sử dụng thực phẩm. Thức ăn có thể nhiễm độc từ các nguồn khác nhau, bao gồm: Ô nhiễm nước, đất hoặc không khí, cũng như việc bảo quản và chế biến thực phẩm không đảm bảo vệ sinh.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS.CKI Nguyễn Ngọc Nhã Khanh – Bác sĩ khoa Cấp cứu, BVĐK Tâm Anh TP.HCM.
Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới ( WHO ), hàng năm có khoảng chừng 600 triệu ca bệnh được ghi nhận ( gần 1/10 người dân số quốc tế ) và 420.000 người tử trận vì ngộ độc thực phẩm. Đối với trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, ngộ độc thực phẩm chiếm 40 % các trường hợp nhập viện, với 125.000 ca tử trận hàng năm. ( 1 ) Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm là do vi sinh vật gây bệnh có trong thức ăn như vi trùng, virus, ký sinh trùng ( hoặc độc tố của chúng ). Theo thống kê, nguyên do đa phần do vi sinh vật ( chiếm 38,7 % ), độc tố tự nhiên ( 28,4 % ), hóa chất ( 4,2 % ), … và các nguyên do khác. Trong đó, ngộ độc thực phẩm do hóa chất gây ra hoàn toàn có thể dẫn đến ngộ độc cấp tính hoặc các bệnh lý diễn tiến trong thời hạn dài như ung thư.
Dấu hiệu ngộ độc thực phẩm cần sơ cấp cứu ngay
Tình trạng ngộ độc thực phẩm hoàn toàn có thể xảy ra trong vài giờ hoặc vài ngày sau khi ăn phải thực phẩm bị ô nhiễm. Những triệu chứng này thường không đặc hiệu, hoàn toàn có thể nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Các triệu chứng ngộ độc thực phẩm thường gặp gồm có :
- Tiêu chảy
- Buồn nôn hoặc nôn ói
- Đau bụng
- Sốt
Ngộ độc Botulism ( gây ra bởi vi trùng Clostridium botulinum Botulism ) là một dạng ngộ độc thực phẩm hoàn toàn có thể gây liệt, thậm chí còn dẫn tới tử trận nếu không được điều trị kịp thời do độc tố Botulinum tiến công vào hệ thần kinh. Độc tố này thường được tìm thấy nhiều trong mật ong, thực phẩm không được dữ gìn và bảo vệ đúng cách ( đóng hộp tại nhà ) và thịt hun khói. Những biểu lộ gây ra bởi thực trạng ngộ độc này : ( 2 )
- Triệu chứng nổi bật nhất là khó hoạt động cả hai bên mặt, xuống cổ và sau đó đến các phần còn lại của khung hình .
- Các triệu chứng ở quy trình tiến độ sớm hoàn toàn có thể gặp gồm có nhìn đôi hoặc nhìn mờ, sụp mí mắt, khó nuốt, nói đớt, khó thể .
- Một số triệu chứng không đặc hiệu khác như nôn ói, đau bụng, tiêu chảy .
Thông thường, những bệnh phát sinh do thực phẩm thường tự khỏi trong vòng 48 giờ. Tuy nhiên, nếu thấy Open những biểu lộ không bình thường như suy hô hấp, rối loạn ý thức, co giật, không hề gây nôn, … cần nhanh gọn đưa người bệnh đến các cơ sở y tế gần nhất để triển khai các bước giải quyết và xử lý thiết yếu. Đặc biệt, khi thấy những triệu chứng diễn ra lâu ngày như rối loạn tiêu hóa kèo lâu dài hơn hơn 2-3 ngày ; đi ngoài ra máu ; tiêu ra máu trong vòng 24 giờ ; hoài nghi ngộ độc botulism, … cần nhanh gọn đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để phòng ngừa những biến chứng nguy hại hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động đến tính mạng con người.
Các bước sơ cứu ngộ độc thực phẩm tại nhà
Ngộ độc thực phẩm hoàn toàn có thể xảy ra với bất kể ai ngay sau khi ăn thực phẩm bị ô nhiễm. Do đó, cần trang bị cách sơ cứu khi bị ngộ độc thực phẩm để hoàn toàn có thể nhanh gọn giúp sức bản thân hoặc ai đó khi không may gặp phải thực trạng này. Các cách sơ cứu khi bị ngộ độc thức ăn hoàn toàn có thể gồm có :
1. Gây nôn
Gây nôn thường được vận dụng so với những người có bộc lộ muốn nôn ói ngay sau khi ăn phải thực phẩm nhiễm độc hay người còn tỉnh táo, chưa có triệu chứng ngộ độc. Lúc này, người bị ngộ độc thực phẩm cần nhanh gọn dùng mọi giải pháp để nôn hết những thức ăn đã ăn vào. Các phương pháp hoàn toàn có thể vận dụng như uống 1 ly nước muối pha loãng ( 0,9 % ) rồi dùng ngón trỏ móc, ngoáy ( dân gian thường gọi là móc họng ) vào vị trí góc cuống lưỡi gần họng nhằm mục đích kích thích cảm xúc nôn ở người bệnh. Người bệnh nôn được càng nhiều càng tốt. Điều này giúp hạn chế chất độc có trong thực phẩm ngấm vào khung hình, phát tán và gây hại. 
Những quan tâm trong lúc gây nôn :
- Nếu người bệnh nằm nôn, cần để người bệnh nằm nghiêng, kê cao đầu để chất độc không bị trào ngược vào phổi, hạn chế rủi ro tiềm ẩn tử trận do sặc hoặc ngạt thở .
- Đối với trẻ nhỏ, người tương hỗ cần thực hành thực tế động tác gây nôn khôn khéo tránh gây trầy xước cổ họng trẻ .
- Đối với người đã rơi vào trạng thái hôn mê thì không nên kích nôn vì dễ gây sặc, ngạt thở .
2. Cho người bệnh nghỉ ngơi và uống nhiều nước
Trường hợp người bị ngộ độc thực phẩm nôn và tiêu chảy nhiều lần hoàn toàn có thể gây thực trạng mất nước. Lúc này cần cho người bệnh nghỉ ngơi và uống nhiều nước để ngăn ngừa thực trạng mất nước.
- Nếu trẻ bị nôn, hãy cho trẻ uống nước từng ngụm nhỏ để bù nước cho trẻ .
- Nếu người bệnh có kèm theo tiêu chảy hoặc chỉ bị tiêu chảy, điều quan trọng nhất là cố gắng nỗ lực thay thế sửa chữa chất lỏng và lượng muối đã mất. Lúc này, hoàn toàn có thể sử dụng dung dịch nước bù điện giải Oresol .
3. Uống Oresol
Nếu sử dụng dung dịch oresol để bù nước cho người bệnh, người tương hỗ cần phải đọc kỹ hướng dẫn, pha nước theo đúng liều lượng chỉ định, không sử dụng dung dịch đã pha quá 24 tiếng, không đun sôi dung dịch … Trường hợp, ngộ độc tập thể xảy ra, cần chia dung dịch oresol riêng cho từng người, không uống chung để tránh người bị ngộ độc nhẹ hoàn toàn có thể chuyển biến nghiêm trọng hơn.
4. Đặt người bệnh nằm ngửa, đầu thấp
Quan sát người bệnh, nếu thấy tình trạng thở khó, cảm giác nghẹt thở thì nên dùng tay sạch kéo lưỡi người bệnh ra ngoài, tránh tụt vào trong, giúp người bệnh dễ thở hơn.
5. Theo dõi nhịp tim
Trường hợp ngộ độc thực phẩm nặng, người bệnh hoàn toàn có thể có các tín hiệu như loạn nhịp tim, khó thở hay tụt huyết áp.
6. Đưa đến cơ sở y tế
Sau khi thực thi tiến trình sơ cứu ngộ độc thực phẩm gồm có các cách gây nôn, bù nước, … dù thực trạng người bệnh có tín hiệu tỉnh táo vẫn cần được đưa tới các cơ sở ý tế gần nhất để kiểm tra và thực thi thực thi các bước cấp cứu khi thiết yếu. Dựa theo hiệu quả nhìn nhận lâm sàng, bác sĩ hoàn toàn có thể chỉ định làm thêm một số ít kỹ thuật như xét nghiệm máu, cấy phân, … nhằm mục đích tìm kiếm sự hiện hữu của vi sinh vật gây bệnh, giúp xác lập đúng chuẩn nguyên do gây ngộ độc thực phẩm và có hướng xử trí tương thích.
Lưu ý khi phát hiện, trong quá trình sơ cấp cứu ngộ độc thức ăn và sau khi thuyên giảm
Khi phát hiện thực trạng ngộ độc thực phẩm ( trải qua các tín hiệu nhận ra như trên ), người sơ cứu hoàn toàn có thể dùng túi kín lưu giữ lại những mẫu thực phẩm hoài nghi gây ngộ độc hoặc thức ăn người bệnh vừa nôn để bác sĩ hoàn toàn có thể nhanh gọn xác lập đúng chuẩn nguyên do và đưa ra hướng xử lý tương thích. Sau khi thực trạng ngộ độc thuyên giảm, người bệnh cần chú ý quan tâm :
- Ăn uống từ từ trở lại với những thức ăn nhạt, dễ tiêu như bánh mì, cơm, thịt gà, chuối, …
- Ngừng ăn nếu cơn buồn nôn quay trở lại. Tránh các loại sản phẩm từ sữa, rau sống, caffeine, rượu, nicotin, thức ăn có nhiều chất béo hoặc cay trong vài ngày .
- Cân nhắc hoàn toàn có thể dùng thuốc acetaminophen để giảm không dễ chịu, tuy nhiên nếu mắc bệnh gan bạn nên tư vấn bác sĩ .
- Không sử dụng thuốc chống tiêu chảy vì hoàn toàn có thể làm chậm quy trình vô hiệu vi trùng khỏi các cơ quan tiêu hóa .
Phòng ngừa ngộ độc thực phẩm
Chủ động phòng ngừa ngộ độc thực phẩm và các bệnh do thực phẩm gây ra theo những cách sau :
- Rửa tay trước khi ăn hoặc chế biến thực phẩm .
- Rửa tay sau khi đi vệ sinh, thay tã, hút thuốc, ho, hắt hơi, xì mũi .
- Rửa tay sau khi chạm vào thực phẩm chưa được làm chín ( trứng, thịt sống, … ) .
- Sử dụng thớt bằng nhựa ( thay vì bằng gỗ ) để cắt thịt sống .
- Làm sạch kỹ toàn bộ các mặt phẳng và dụng cụ tiếp xúc với thực phẩm chưa được nấu chín .
- Nấu chín kỹ các loại thịt và trứng trước khi ăn .
- Không ăn / uống thực phẩm làm từ trứng, thịt sống / nấu chưa chín, các loại sản phẩm từ sữa chưa tiệt trùng .
- Rửa kỹ tổng thể các loại thực phẩm trước khi ăn .
- Tránh lây nhiễm chéo thực phẩm bằng cách để riêng thực phẩm nấu chín, thực phẩm ăn liền với thực phẩm còn sống, trứng .
Ngoài ra, 1 số ít người có rủi ro tiềm ẩn mắc các bệnh do thực phẩm gây ra cao hơn so với những người khác, gồm có :
-
Người cao tuổi: Tuổi cao là một yếu tố khiến nhóm người này dễ mắc bệnh, trong đó có ngộ độc thực phẩm. Lý do, hệ thống miễn dịch sẽ phản ứng chậm và yếu hơn ở những người cao tuổi.
-
Trẻ sơ sinh/trẻ nhỏ: Lúc này hệ miễn dịch của trẻ vẫn ở tình trạng “non nớt”, chưa phát triển đầy đủ, do đó càng trở nên nhạy cảm. Khi ăn/uống phải thực phẩm bị ô nhiễm, nếu không được xử lý kịp thời, quy trình sơ cứu ngộ độc thực phẩm không đúng cách có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.
- Những người có các bệnh lý mạng lưới hệ thống gây suy giảm miễn dịch như người mắc bệnh tiểu đường, AIDS, người đang điều trị ung thư ( xạ trị / hóa trị ), phụ nữ có thai, … .
Ở nhóm người này, cần phải có những giải pháp phòng ngừa bệnh từ thực phẩm và ngộ độc thực phẩm cẩn trọng hơn như không ăn thức ăn cũ, không ăn thực phẩm để ở ngoài nhiệt độ phòng hơn 4 giờ, …
Địa chỉ sơ cấp cứu ngộ độc thực phẩm 24/24
Những tình huống bất ngờ như xuất hiện cơn khó thở trong đêm, ngộ độc thức ăn, sốc phản vệ,… luôn cần phải xử lý sơ, cấp cứu khẩn cấp, kịp thời và hiệu quả.
Nằm tại vị trí thuận tiện giao thông vận tải đi lại, gần trường bay sân bay Tân Sơn Nhất, Khoa Cấp cứu Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh ( 2B Phổ Quang, P. 2, Q. Tân Bình, TP Hồ Chí Minh ) hoạt động giải trí 24/24, luôn chuẩn bị sẵn sàng với quy trình tiến độ “ báo động đỏ ”. Khoa luôn có sự phối hợp nhanh gọn, chuyên nghiệp và bài bản với tổng thể các chuyên khoa trong bệnh viện, các đơn vị chức năng y tế khác khi cần nhằm mục đích mục tiêu cao nhất là : giành lại sự sống cho bệnh nhân. “ Kịp thời – Chính xác – An toàn – Hài lòng ” là thông điệp của khoa Cấp cứu nhằm mục đích đem đến cho người mua thưởng thức yên tâm khi lựa chọn dịch vụ cấp cứu của BVĐK Tâm Anh trong trường hợp khẩn cấp.
Bên cạnh việc trang bị cách sơ cứu ngộ độc thực phẩm, bạn cũng nên biết đến các dấu hiệu nhận biết thực phẩm bị hư, có dấu hiệu nhiễm khuẩn để phòng tránh nguy cơ ngộ độc, nhất là trong thời điểm mùa Hè nóng ẩm, vi khuẩn dễ sinh sôi và gây bệnh.
Source: https://vietsofa.vn
Category : Góc học tập
+ There are no comments
Add yours